Υπερ-πανσέληνος σήμερα 14 Νοεμβρίου 2016.Η Σελήνη θα πλησιάσει στη Γη περισσότερο από κάθε άλλη φορά και έτσι θα φαίνεται η μεγαλύτερη πανσέληνος που έχει υπάρξει εδώ και 68 χρόνια, από το 1948.
[935B] Εἰ δὲ τούτων ὄψις ἀφικνεῖται
διὰ τῆς σκιᾶς ἄλλοτ' ἄλλη πρὸς ἡμᾶς ἐξαλλαγῇ καὶ διαφορᾷ τινι τοῦ περιέχοντος,
τό γε μὴν τίμιον οὐκ ἀπόλλυσι τῆς δόξης οὐδὲ τὸ θεῖον ἡ σελήνη, γῆ τις ... ἱερὰ
πρὸς ἀνθρώπων νομιζομένη μᾶλλον ἢ πῦρ θολερόν, ὥσπερ οἱ Στωικοὶ λέγουσι, καὶ
τρυγῶδες. πῦρ μέν γε παρὰ Μήδοις καὶ Ἀσσυρίοις βαρβαρικὰς ἔχει τιμάς, οἳ φόβῳ
τὰ βλάπτοντα θεραπεύουσι πρὸ τῶν σεμνῶν ἀφοσιούμενοι, τὸ δὲ γῆς ὄνομα παντί που
φίλον Ἕλληνι καὶ τίμιον, καὶ πατρῷον ἡμῖν [935C] ὥσπερ ἄλλον τινὰ θεῶν
σέβεσθαι. πολλοῦ δὲ δέομεν ἄνθρωποι τὴν σελήνην, γῆν οὖσαν ὀλυμπίαν, ἄψυχον
ἡγεῖσθαι σῶμα καὶ ἄνουν καὶ ἄμοιρον ὧν θεοῖς ἀπάρχεσθαι προσήκει, νόμῳ τε τῶν
ἀγαθῶν ἀμοιβὰς τίνοντας καὶ κατὰ φύσιν σεβομένους τὸ κρεῖττον ἀρετῇ καὶ δυνάμει
καὶ τιμιώτερον. ὥστε μηδὲν οἰώμεθα πλημμελεῖν γῆν αὐτὴν θέμενοι, τὸ δὲ
φαινόμενον τουτὶ πρόσωπον αὐτῆς, ὥσπερ ἡ παρ' ἡμῖν ἔχει γῆ κόλπους τινὰς
μεγάλους, οὕτως ἐκείνην ἀνεπτύχθαι βάθεσι μεγάλοις καὶ ῥήξεσιν ὕδωρ ἢ ζοφερὸν
ἀέρα περιέχουσιν, ὧν ἐντὸς οὐ καθίησιν οὐδ' ἐπιψαύει τὸ τοῦ ἡλίου φῶς, ἀλλ'
ἐκλείπει καὶ διεσπασμένην ἐνταῦθα τὴν ἀνάκλασιν ἀποδίδωσιν.”
Εάν όμως όλα αυτά συμβαίνουν στην πλευρά της Σελήνης που δέχεται την σκιά της έκλειψης, δηλαδή την ορατή της πλευρά που είναι μονίμως στραμμένη προς την Γη,θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι στην αόρατη πλευρά της Σελήνης, οι συνθήκες αλλάζουν τελείως, διότι οι ιδιότητες που διαθέτει εκεί δεν έχουν καμία σχέση με αυτές που αναφέραμε μέχρι τώρα.Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι η αόρατη πλευρά της Σελήνης διαθέτει ένα φωτεινό περίγραμμα, το οποίο δεν μπορεί ποτέ να χάσει (δόξα),διότι αυτό είναι κάτι που συνδέεται με την ιερότητά της (τίμιον) αλλά και με την θεία της υπόσταση. Η πίσω πλευρά της Σελήνης, θα πρέπει να θεωρείται από τους ανθρώπους σαν μία ιερά Γη που λάμπει (λείπει κείμενο).Σε αντίθεση με την ορατή της πλευρά, που εμφανίζει ένα χλωμό φως.
Αυτός είναι και ο λόγος που οι Στωικοί την χαρακτηρίζουν σαν «ένα κατακάθι που απομένει μετά το πάτημα των σταφυλιών».Επίσης, τόσο οι Μήδοι όσο και οι Ασσύριοι, πιστεύουν ότι σε κάθε μορφή πυρός πρέπει να αποδώσουμε τιμές.Διότι, λόγω του φόβου που αισθάνονται για αυτό, λατρεύουν περισσότερο την βλαπτική χρήση του, ενώ αγνοούν τις τελετουργικές και εξαγνιστικές του δυνάμεις.
Αφετέρου δε, όλοι εμείς οι Έλληνες, όπου και αν βρισκόμαστε, θεωρούμε την Σελήνη σαν μία αγαπητή και ιερή Γη.Διότι αποτελεί τον τόπο της προέλευσής μας και για τον λόγο αυτόν την σεβόμαστε, σαν να πρόκειται για μία θεία οντότητα!Από τα αρχαία χρόνια και για τους εξής λόγους, εμείς οι Έλληνες εκτιμούμε σαν αναγκαία την παρουσία της Σελήνης:Καταρχήν, επειδή την θεωρούμε σαν μία Γη η οποία αποτελεί την έδρα Ολυμπίων οντοτήτων.Παράλληλα, όμως, πιστεύουμε ότι η Σελήνη αποτελεί ένα ουράνιο σώμα, το οποίο αυτό καθ’ εαυτό δεν διαθέτει ούτε ψυχή ούτε νου και,επομένως, δεν πρέπει να του αποδίδεται η ίδια λατρεία με αυτήν που καταρχήν αποδίδεται στους θεούς.Διότι, εμείς οι Έλληνες, ανταμείβουμε βάσει νόμου αυτούς που μας προσφέρουν αγαθά,όπως επίσης σεβόμαστε όσους διάγουν τον βίο τους ακολουθώντας τους φυσικούς νόμους που προάγουν την απόκτηση της αρετής, αλλά και όλους αυτούς που μας βοηθούν σημαντικά στην απόκτησή της (νομοθέτες κτλ).Έτσι λοιπόν δεν πιστεύουμε ότι είμαστε αγνώμονες απέναντι στην παρουσία της Σελήνης, καθότι την αναγνωρίζουμε σαν εξίσου πολύτιμη οντότητα με την Γη μας.
Τέλος, σε ό,τι αφορά αυτό το περίφημο πρόσωπο που βλέπουμε να εμφανίζεται επάνω στην επιφάνειά της Σελήνης,θα πρέπει να θεωρήσουμε ότι οφείλεται στις διαμορφώσεις του εδάφους της, όπως συμβαίνει και στην Γη στα σημεία εκείνα που διαθέτει μεγάλα θαλάσσια κοιλώματα.Κατά αντίστοιχο τρόπο με την Γη, έχουν αναπτυχθεί και στην Σελήνη μεγάλες και βαθιές θάλασσες, σαν να τις έχει σκάψει κάποιος ποταμός, οι οποίες όμως είναι τελείως σκοτεινές.Διότι μέσα σε αυτές θάλασσες όχι μόνο δεν εισχωρεί ποτέ το φως του Ηλίου, αλλά ούτε καν τις αγγίζει.Ο λόγος που λείπει παντελώς από αυτές τις θάλασσες το φως είναι διότι οι Ηλιακές ακτίνες δεν μπορούν να διαχωριστούν σε διαθλώμενες και αντανακλώμενες, διότι όταν πέσουν στην επιφάνειά τους, αντανακλώνται εξολοκλήρου (στην Γη).
Απόσπασμα από το βιβλίο του Πλούταρχου Περὶ τοῦ ἐμφαινομένου προσώπου τῷ κύκλῳ τῆς Σελήνη
Απόδοση – Γιώργος Α. Χαραλαμπίδης
